Arredamento Magazin 2011
Özellikle Yönetmelikler...
Gökhan Avcıoğlu ■
1. Öğrenim gordugunuz yillarda karsilastiginiz tasarimsal yasaklar nelerdi? <irdü£uiiüz yıllarda="" karalattığınız="" lasanımal="" vaşaklar="" nelerdi?<br="">
Ohooo cok var,hem lokal aliskanliklar,hem modernist dogmalar ve bunlarin olusturdugu gelismeye kapali imar yonetmelikleri (hem okudugum,hem de calistigim icin hepsinle tanisma firsatim oldu)...Benim icin de mimariyi statik bir unsur olarak degil de dinamik parcalarla yasaklarin ortadan kaldirabilecegi fikrini gelistirmeme yardimi oldu.
En önemli tasanmsal yasak otosansürdür. Tasarım bir tasanın şekillendireceği sonuçlarla ilgilenir.
2. Bugün bir tasarımci/kuramcı olarak yasaklar ve tabularla karşılaşıyor musunuz?
Onlar her zaman var ve olacak. Mühim olan arkasındaki gereci ve gereksizliği anlamak. Bugün doğuş hikayesini bilmediğimiz ya da artık günümüzde geçerli bir neden içermeyen ya da doğrudan bir mimari stili empoze eden yasaklar var. özü tam bir paçal yönetmelik olan vc belediyelerin açıklarını bilerek rüşvet, kayırma nemalanma hegamonyasında sürdürdükleri, arkasına sığındıkları Türkiye topraklarındaki yönetmelikler silsilesi şehircilik ve kadavtral, tapuval kararlar gibi görünen aına aslında bugün mecbur kalınan görüntü kirliliğini yaratan yasak sistemi... Mimarlar Odası bilerek veya bilmeyerek artık günahı olanlara bu çelişkili durumu destekleyenler arasında. Oyle bir şey ki o yönetmelikler, iyi bir mimari, yaşanabilir bir çevre için en ufak maddelerine bile ihtiyaç yok, tersine verili rakamları, ölçüleri takip ederseniz çevrenizdeki kötu proporsiyonlu, dengesiz yapıları elde edersiniz. Ama, mimarlann kendi zihinlerinde oluşan otosansur diğer vaşakların engellemelerini kalirmaya en buyıık engel.
3. Dünyada ve Türkiye’de tasarim yasaklari bağlamında nicelik ve nitelik olarak farklar var mı? Yani, Türkiye bir yasaklar cenneti mi?
Mimari ofisler, bugün hala Türkiye’nin çoğu şehrinde ve kasabasında iki ayri proje yapmak zorunda kalıyorlar, resmi makamlarla, kullanıcı arasında danışıklı bir kabul var. Asıl mesele mimarlar arasında vc Mimarlar Odası ile uyelcr arasında da bu kabulun varolması... Üyeler ciddi olarak dinlenmeli, bunun nedenleri ciddi olarak araştırılmalı ve zamana yayılıp bir şekilde ortadan kaldırılabilecek metodlar geliştirilmeli. İkinci olarak mimarlık okullan modentist öğreti ve beğeniyi destekliyor, yeni yöntemlere negatif yaklaşarak zihinlerde engelleme yaratıyor.
4. Kendi yaşam süreniz, içinde yasakların dünyada vc Türkiye’de nitelik ve nicelik değiştirdiğinden söz edilebilir mi?
Değişik ülkelerde proje ürettim, en eksik, en saçma vc en anti-mimari olan yönetmeliklerden biri Türkiye’de.
5. Yasaklar, tasarım dünyasındaki değişimin dinamiklerinden biri olarak tariflencbilir mi?
Esasen yasaklar, onlan aşmak adına farklı tasarım kriterleri oluşturmak için zorunlu bir itici güç de oluşturur, ama tasarım yasaklarla hakim olunacak bir unsur değil, tersine istisna yaratabilecek bir yol arayışıdır. Gören gözler için program, fonksiyon, uruktur, materyal bu yolları hep açık tutar...
6. Tasarımda yasak kavramını anlatmak için örnek niteliğinde bir düşünsel ve/veya tasanmsal ürün adı verebilir misiniz?
</irdü£uiiüz>
<irdü£uiiüz yıllarda="" karalattığınız="" lasanımal="" vaşaklar="" nelerdi?<br=""> Esasen yasaklar farklı tasanın kriterleri oluşturmak için zorunlu tanımlamalar da yapar. Yönetmeliklerin çoğunda hem bina,hem yapı kelimesi geçmekte. Bu karışıklık bile sapla samanı birbirine karıştırmaya yeter. Açık ve kapalı çıkmalar, betonarmeci danışman mühendisler tarafından hazırlanmış inşaat yönetmelikleri, eğimli arazileri bile iki boyutlu kağıt üstünde planlayan planlamacılarin ilke planları şahane örneklerdir, Ozellikle Türkiye gibi "contextual" ülkelerde yasakçı zihniyet fertlerin özgürlük vc mutluluğundan çok, bayrak, kimlik, tarih, ecdad gibi şemsiyeler altında yeni yasaklar vc tabular üretir. Biz tasarımcıların varlık nedeni yasaklar ve tabulardan şikayet yerine. ilim, bilim, irfan, zeka, akıl, bilgi, yetenek gibi melekelerimizi kullanarak sanat, mekan vc nesne tasarımı üzerinden korkulan vc uzak tutulan yaklaşımlari günlük hayatin içine dahil edebilmemizdir. ■</irdü£uiiüz>
<irdü£uiiüz yıllarda="" karalattığınız="" lasanımal="" vaşaklar="" nelerdi?<br=""> Gokhan Avcioglu,GAD Global Architectural Development</irdü£uiiüz>
